سود پرک که با نامهای کاستیک سودا یا سدیم هیدروکسید نیز شناخته میشود، یکی از قویترین بازها (قلیاها) و مواد شیمیایی پایهای پرمصرف در صنایع مختلف است.
کاربرد ها:
۱. صنایع شوینده و بهداشتی
صابون جامد (واکنش با چربیها → صابونی شدن یا saponification)
مایع ظرفشویی و شویندههای صنعتی
مواد لولهبازکن و چربیبرها (برای حل کردن چربی و مواد آلی)
📌 خاصیت: چربیها و پروتئینها را تجزیه میکند و محیط قلیایی قوی ایجاد میکند.
۲. صنایع شیمیایی و تولید مواد اولیه
ماده پایه برای تولید بسیاری از ترکیبات شیمیایی مانند:
سدیم هیپوکلریت (مایع سفیدکننده)، سدیم فسفات، سدیم سیلیکات، انواع رنگها و رنگدانهها
به عنوان تنظیمکننده pH در واکنشهای شیمیایی.
۳. صنایع دارویی و غذایی
شستوشوی میوهها و سبزیجات از بقایای آفتکش
پوستگیری شیمیایی گوجهفرنگی، زیتون و بادام
تنظیم pH در برخی فرآیندها
در داروسازی برای:
تولید برخی داروها (مثل آسپرین و سالیسیلاتها)
تنظیم محیط قلیایی در واکنشهای سنتز.
📌 البته در صنایع غذایی باید با درصد و غلظت بسیار کنترلشده استفاده شود.
۴. صنایع نساجی و چرم
در تصفیه و سفید کردن الیاف پنبه قبل از رنگرزی.
در صنعت چرم برای آهکزدایی پوست خام و آمادهسازی قبل از دباغی.
۵. صنایع کاغذ و سلولز (فرآیند کرافت)
در تولید خمیر کاغذ از چوب برای حل کردن لیگنین.
در بازیافت کاغذ برای حذف جوهر و ناخالصیها.
۶. صنایع نفت، گاز و پتروشیمی
برای خنثیسازی اسیدها در فرآیند تصفیه نفت خام.
در حذف گوگرد از ترکیبات نفتی.
در تمیز کردن تجهیزات صنعتی از رسوبات اسیدی یا چرب.
۷. تصفیه آب و فاضلاب
برای تنظیم pH آب در سیستمهای تصفیه.
خنثیسازی پسابهای اسیدی در صنایع.
۸. کاربردهای خانگی (با احتیاط زیاد)
در باز کردن لولههای فاضلاب و چربیزدایی آشپزخانهها.
برای پاک کردن چربیهای سخت و جرمگیری سطوح فلزی.
📛 هشدار:
سود پرک بسیار خورنده است و در تماس با پوست یا چشم باعث سوختگی شدید میشود.
استفاده از دستکش، عینک و تهویه مناسب هنگام کار الزامی است.